หลายคนอาจจะเคยได้ยินนะครับ สมองแต่ละซีกของคนเรามีบุคลิคและความสามารถที่แตกต่างกัน ในคนส่วนใหญ่ซีกซ้ายจะเป็นที่อยู่ของวงจรเกี่ยวกับเรื่องการใช้ภาษา การคิดเลข การใช้เหตุผล และเป็นซีกที่ทำหน้าที่จดจำคำศัพท์ที่ใช้เรียกชื่อสิ่งของต่างๆ ส่วนซีกขวาจะโง่เรื่องเหล่านี้ แต่จะเก่งเรื่องความคิดสร้างสรรค์ เรื่องศิลปะ เรื่องอารมณ์ แล้วก็เรื่องการคิดในลักษณะที่ไม่สามารถอธิบายออกมาเป็นคำพูดได้
ในคนปกติสมองทั้งสองซีกจะทำงานสัมพันธ์ร่วมกันอยู่ตลอดเวลา ทำให้เรารู้สึกเหมือนเป็นคนคนเดียว แต่ในคนไข้ Split Brain สะพานประสาทซึ่งคอยเชื่อมโยงข้อมูลติดต่อสื่อสารระหว่างสมองทั้งสองซีกจะถูกทำลายขาดไป ทำให้เกิดผลก็คือสมองทั้ง 2 ซีกไม่สามารถคุยกันได้ คนไข้คนนั้นจะเกิดอาการคล้ายๆ 2 คนในร่างเดียว คือร่างกายซีกซ้ายกับซีกขวาจะรับรู้และตอบสนองไม่เหมือนกัน ยกตัวอย่างเช่น เวลาถือของในมือซ้าย (ซึ่งส่งสัญญาณไปสมองซีกขวา) คนไข้จะไม่สามารถบอกได้เลยว่าของที่ถืออยู่คืออะไร เพราะสมองซีกขวามันไม่รู้ศัพท์ แล้วมันก็ไม่สามารถส่งสัญญาณไปปรึกษากับซีกซ้ายได้เหมือนอย่างในคนปกติ
ในทำนองเดียวกัน หากเรานำคนไข้ Split Brain มานั่งจ้องตรงกลางจอคอมฯ เสร็จแล้วฉายภาพตะหลิวให้เขาดู ถ้าภาพปรากฏขึ้นทางด้านขวาของจอ (เข้าสู่สมองซีกซ้าย) เขาก็จะสามารถบอกได้ตามปกติว่ามันคือตะหลิว ทีนี้พอสลับกัน หากเราฉายภาพขึ้นข้างซ้ายบ้าง (เข้าสู่สมองซีกขวา) คนไข้จะได้แต่นั่งนิ่งใบ้ แล้วก็บอกว่า "ไม่เห็นจะมีรูปอะไรเลย" ราวกับว่าสายตาของเขาไม่ได้มองเห็นสิ่งใด แต่ทีนี้ถ้าหากเราทดลองต่อไป โดยการเอาลังมาใบหนึ่ง ในนั้นมีของมากมายหลายอย่างรวมทั้งตะหลิวอยู่ด้วย แล้วบอกให้คนไข้ใช้มือซ้าย (รับคำสั่งจากซีกขวา) ควานล้วงลงไปเลือกของมา 1 อย่างโดยห้ามมอง เขาก็จะสามารถเลือกหยิบตะหลิวขึ้นมาได้อย่างถูกต้อง ทั้งๆที่ตะกี้ก็บอกว่ามองไม่เห็นอยู่หยกๆ กระทั่งว่าถ้าเราแกล้งไม่ได้ใส่ตะหลิวไว้ให้ในลัง มือซ้ายของเขาก็จะยังสามารถเลือกหยิบของที่ใกล้เคียงมากที่สุดออกมาได้อยู่ดี อย่างเช่น ถ้าหาตะหลิวไม่เจอ ก็อาจจะหยิบกระทะออกมาแทน แบบนี้เป็นต้น แสดงว่าจริงๆแล้วสมองซีกขวาก็ไม่ได้โง่ซะทีเดียว ดูมันก็ออกจะรู้เรื่องดี เพียงแต่พูดออกมาไม่ได้ อธิบายออกมาไม่เป็นเท่านั้นเอง
ทั้งหมดนี้ถ้าเราเข้าไปถามคนไข้ให้ช่วยอธิบายหน่อยว่าทำไมถึงเลือกสิ่งที่เลือก เขาจะงงมาก แล้วก็จะตอบออกมาประมาณว่า "เออนั่นสิ ไม่รู้เหมือนกัน ทำไมตูถึงเลือกตะหลิวฟะ?" จริงๆแล้วลึกๆเขาไม่ได้งงหรอก สมองซีกขวารู้ดีว่าทำอะไรลงไป แต่มันตอบออกมาไม่ได้ ก็เลยโดนซีกซ้ายซึ่งไม่ได้เห็นภาพแย่งพูด
ปรากฏการณ์นี้ยิ่งเห็นได้ชัดเจนขึ้นถ้าเราเปลี่ยนรูปแบบการทดลองนิดหน่อย จากที่เคยฉายภาพทีละภาพ คราวนี้ฉาย 2 ภาพพร้อมๆกันเลย ภาพนึงสมมติว่าเป็นแอปเปิ้ลก็แล้วกัน ฉายให้เฉพาะสมองซีกซ้ายดู ส่วนอีกภาพนึงสมมติว่าเป็นกระทะ อันนี้ฉายให้เฉพาะซีกขวาดู เสร็จแล้วเราก็ให้คนไข้เลือกชี้จากรูปภาพต่างๆ 10 ใบว่าอันไหนเกี่ยวข้องกับภาพที่เห็นตะกี้มากที่สุด ผลปรากฏว่า มือขวาของคนไข้ (รับคำสั่งจากซีกซ้ายซึ่งเห็นแอปเปิ้ล) ชี้ไปที่รูปหนอน ส่วนมือซ้าย (รับคำสั่งจากซีกขวาซึ่งเห็นกระทะ) ชี้ไปที่รูปตะหลิว พอถามว่าทำไมมือขวาเลือกอันนี้ คนไข้ก็จะสามารถอธิบายได้อย่างไม่มีปัญหาว่า "อ๋อ...ก็หนอนมันชอบกินแอปเปิ้ลไง" (สมองซ้ายตอบได้อยู่แล้ว) ทีนี้พอมาอีกมือนึง "แล้วไม่ทราบว่าทำไมมือซ้ายคุณถึงเลือกตะหลิวละครับ?" สถานการณ์คราวนี้กลายเป็นซีกขวารู้อยู่ว่ากระทะคู่กับตะหลิว แต่พูดไม่ได้ ส่วนซีกซ้ายไม่ได้รู้เรื่องเลยว่าตะกี้ซีกขวาเห็นอะไร รู้แต่ว่าตัวมันเองน่ะเห็นแอปเปิ้ล มันก็จะงงอยู่พักนึง ทว่ามันก็จะพยายามใช้ทักษะถนัดของมันเรื่องภาษากับเรื่องการใช้เหตุผลตีความ มั่วเค้นคำอธิบายที่ฟังดูดีออกมาจนได้ในที่สุด สุดท้ายคนไข้อาจจะพูดตอบไปว่า "อืมม...ตะหลิวกับแอปเปิ้ลเกี่ยวกันยังไงน่ะเหรอ อืมม…อ๋อ...ก็นี่ไง แอปเปิ้ลนี่มันโดนหนอนไชใช่ม้า… มันก็จะเหมือนกับสำนวนที่ว่า 'หนอนบ่อนไส้' ทีนี้ในหนังฮ่องกงเรื่อง Infernal Affairs 2 คน 2 คม ใช่มะ มันก็จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับหนอนบ่อนไส้เหมือนกัน โดยมีโจรที่ปลอมตัวเข้าไปเป็นตำรวจ นำแสดงโดย หลิว เต๋วหัว ซึ่งชื่อของเค้าก็คือ 'หลิว' ก็จะไปตรงกับคำว่า 'ตะหลิว' พอดี…อ่า...นี่ไง...เกี่ยวกันแบบนี้นี่เอง ผมคิดไว้ตั้งแต่แรกแล้วล่ะ"
ทิ้งท้ายอีกสิ่งนึงที่น่าสนใจมากเกี่ยวกับโรคนี้ก็คือ คนเป็น Split Brain บางคนมีอาการ Alien Hand ควบคู่ไปพร้อมๆกันด้วย! เหมือนกับว่ามือขวาเป็นลูกสมุนของสมองซีกซ้ายผู้พูดเก่งใช้เหตุผลเก่ง (หรืออีกนัยหนึ่งคือตอแหลเก่ง) ส่วนมือซ้ายเป็นลูกสมุนของสมองซีกขวาผู้ชอบใช้อารมณ์ดิบ ไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ แล้วทั้งสองมือนี้ก็มักจะชอบทำอะไรที่ตรงข้ามกันอยู่เสมอ ยกตัวอย่างเช่น เวลาคุณไปมีข้อขัดแย้งกับคนที่เป็น Split Brain เขาอาจจะพูดจากับคุณดีๆด้วยเหตุด้วยผล มือขวาสมุนสมองซ้ายก็เอื้อมมาลูบหลังลูบไหล่แสดงความเข้าใจเห็นใจ แต่ทีนี้ยังไม่ทันไร มือซ้ายสมุนสมองขวาอาจจะยกขึ้นมาตบหน้าคุณ ฉาด! เลือดกบปาก อันนี้ก็อาจเป็นไปได้
