แต่ ณ ปัจจุบันขณะ สิ่งที่เป็นเมื่อวาน สิ่งต่างๆนั้นไม่มีอยู่แล้ว มีเพียงการสืบเนื่อง สืบต่อของเหตุและปัจจัย
ในทางพุทธธรรม พึงเรียนรู้สิ่งนี้ว่า เป็นสภาพธรรมขณะหนึ่งๆ ยอมรับว่า เมื่อมีเหตุมีปัจจัย เหตุแรงสืบเนื่องต่อไปของสิ่งนั้นๆ ย่อมมี
...และเมื่อใดเหตุและปัจจัยสลายลง สิ่งที่ถูกขับเคลื่อนอยู่โดยเหตุปัจจัยนั้นๆจึ่งย่อมจะดับสลายลง
หากมีบุคคลกล่าวว่า อดีตชาติไม่มี ไม่มีเหตุปัจจัยสืบต่อในสรรพสิ่ง บุญกรรมไม่มีจริง
นั้นย่อมค่อนไปทางผู้มีมิจฉาทิฏฐิหรือผู้มีความเห็นที่ผิดในหลักพุทธธรรม
เขาอาจเชื่อในสิ่งบังเอิญหรือดลบันดาลว่าเป็นไปได้จริง
เขาย่อมจะมองสิ่งรอบตัวแบบตายตัวหรือของแข็งกระด้าง
(นัตถิตาทิฏฐิ)
หรือบุคคลหากค่อนไปทางปฏิเสธเหตุและปัจจัยว่า อดีตชาติไม่มีจริง
ทิ้งสภาพธรรมหรือนามรูปไว้ สรุปตั้งธงล่วงหน้าว่าเป็นความว่าง
โดยมิได้เข้าไปเรียนรู้ศึกษาโดยละเอียดแยบคาย
ย่อมมีแนวโน้มไปทางเห็นทุกอย่างเป็นของที่ว่างเปล่า(ที่ขาดสูญ-อุทเฉททิฏฐิ)
และหากบุคคลนั้นมีความเห็นว่า สิ่งที่เกิดขึ้นแล้ว สิ่งที่มันเที่ยงแท้คือชาติภพ
และปัจจุบันมันก็ยังเป็นเราคนเดิมมาจากอดีตไม่เปลี่ยนแปลง
อนาคตย่อมไปเกิดเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ ต่อไปเรื่อยๆ
โดยไม่เข้าใจถึงนามรูปที่แปรเปลี่ยนไปทุกๆขณะ
และเขายึดปรากฏการณ์เกิดดับต่างๆในชีวิตความรู้สึกและอารมณ์เป็นของเที่ยงตายตัวเสมอ
จิตใจเขามิเคยสลัดออกมาจากความนึกคิดอารมณ์ของตัวเองได้เลย
เพราะรูปการณ์เหล่านี้มันถูกบัญญัติโดยอัตโนมัติแล้วออกจากจิตที่มีความเห็นไปทาง "สัสสตทิฏฐิ"
กระนั้น มีความรู้คำสอนพระพุทธเจ้าที่เป็นทางสายกลาง วางไว้บนทางแห่งสัมมาทิฏฐิ เพื่อความดับทุกข์
มีอยู่ว่า ชาติอดีต(ขันธ์๕อดีต)ก็ดี นับย้อนไป ไกล หรือใกล้ ก็ดี ล้วนไม่เที่ยง แปรเปลี่ยนไปเสมอ
ไม่สามารถยึดจับอะไรในอดีตมาวางไว้ ณ ปัจจุบันตรงนี้ได้เลยและมันไม่อยู่ตลอด
ทั้งร่างกาย ความรู้สึก ความจดจำ ความนึกคิดปรุงแต่ง และอารมณ์การรับรู้ของคนๆนึง
ท่านที่กำลังอ่านข้อความนี้ทุกคนก็รู้สึกถึงมันได้
มันแปรปรวนไปตามองค์ประกอบขันธ์ที่ปรุงแต่งซึ่งกันและกัน
จึงไม่ใช่สิ่งที่ทนอยู่ในสภาพเดิมได้ ผ่านกาลเวลา
และมันไม่ใช่เรา ของๆ เรา(อนัตตา)
ว่างจากตัวเรา ของๆเราโดยแท้จริงอยู่เสมอ(สุญญตา)
จึ่งไม่ควรยึดถืออุปาทานในขันธ์๕ชาติอดีตว่าเป็นตัวเราของเรา
และสิ่งที่เป็นไปของขันธ์๕และองค์ประกอบในอดีตนี้นับรวมไปถึง เมื่อนาทีที่แล้ว ชั่วโมงที่แล้ว เดือนที่แล้ว ปีที่แล้วมา 10ปีที่แล้วมา ...ฯลฯ ของคุณเช่นกัน
แม้ปัจจุบันก็ไม่เที่ยง มันกำลังแปรเปลี่ยนอยู่ทุกขณะ
จึงไม่พึงยึดมั่นถือมั่นเช่นกัน
มันเป็นเช่นนั้นเอง เพราะสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมีฯ(ตถตา)
- dhammachak Social network -
Photo: Borobudur, Indonesia | บรมพุทโธ ประเทศอินโดนิเซีย
